چالش جمعیت و محدودیت زمین در شمال کشور/ آیا بحران بلندمرتبهسازی در راه است؟
- 17 آذر 1404 – 08:46
- اخبار استانها
- اخبار گلستان
شهر گرگان در حالی با محدودیت شدید اراضی مناسب برای ساختوساز مواجه است که افزایش جمعیت و تقاضای مسکن فشار بیسابقهای بر بازار و زیرساختهای شهری وارد کرده و از طرفی توسعه افقی تقریباً غیرممکن و بلندمرتبهسازی به یک ضرورت تبدیل شده است.
استانها
به گزارش خبرگزاری تسنیم از گرگان، با توجه به گستردگی زمینهای شیبدار و اراضی کشاورزی در اطراف شهر و افزایش مهاجرت از سایر استان ها حتی روستاهای اطراف به گرگان، این شهر را با محدودیت شدید اراضی مناسب برای توسعه ساخت و سازها مواجه کرده است. این محدودیتها، توسعه افقی گسترده را تقریبا غیرممکن کرده و ضرورت حرکت به سمت ساخت بلندمرتبهها را پررنگ میکند.
کارشناسان معتقدند برنامهریزی بلندمرتبهسازی بدون در نظر گرفتن زیرساختها و سرانههای خدمات شهری، به فشار بر شبکه حملونقل، افزایش ترافیک و کاهش کیفیت زندگی ساکنان منجر میشود. از این رو پیشبینی امکانات عمومی مانند فضای سبز، مسیرهای ارتباطی و خطوط خدماتی و اجرای طرحها به شکل منظم و علمی، میتواند توسعه عمودی شهر را قابل مدیریت و ارزشآفرین کند. از سویی دیگر توجه به پیوستهای اجتماعی و فرهنگی در فرآیند بلندمرتبهسازی نیز دارای اهمیت است چراکه این مساله منجر به هماهنگی اجتماعی و رضایت شهروندان خواهد شد.
به هرحال آنچه که مهم است اینکه توسعه شهری پایدار در گرگان تنها زمانی محقق میشود که ترکیبی از برنامهریزی علمی، نظارت دقیق، توسعه عمودی کنترلشده و توجه به نیازهای اجتماعی اجرا شود چراکه بدون چنین رویکردی، فشار بر زیرساختها افزایش مییابد، تخلفات ساختمانی بیشتر میشود و کیفیت زندگی شهروندان کاهش خواهد یافت.
موضوعی که در چند سال گذشته برای چندین خانوار در کوی جام جم گرگان رخ داد؛ بی توجهی سازنده یا پیمانکار به نوع خاک لسی آن منطقه و عدم به کارگیری استانداردها و زیرساخت های لازم برای ساخت و ساز در چنین ویژگی خاکی باعث شد تا در روزهای پایانی سال 1402 به دلیل رانش خاک ساکنان دو مجتمع مسکونی ناگزیر به ترک و تخلیه خانه شوند.
هرچند بر اساس ادعای مدیران شهرداری، دیواری حائل برای استحکام بنا به ارزش 30 میلیارد تومان در پشت ساختمان احداث شده و پس از تخریب کامل ساختمان، برای آنها پیمانکاری در نظر گرفته شد تا مجتمع مسکونی پس از ساخت تحویل ساکنان شود اما با توجه به توپوگرافی و نوع خاک گرگان خبر تصویب بلندمرتبه سازی همچنان عده ای را نگران از تکرار این اتفاق می کند.
گرچه موافقان این طرح معتقدند که با پیشرفت تکنولوژی و استفاده از بتنهای مخصوص و رعایت مسائل فنی و عمرانی پیگیری چنین وقایعی قابل کنترل است و میتوان سازههای امن و پایدار ایجاد کرد اما نظارت دقیق از سوی شهرداری و نظام مهندسی در این بخش بسیار سرنوشت ساز و تضمین کننده است تا ساختمانها مطابق استاندارد ساخته شوند.
ابوالفضل تجری، رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی شهر گرگان در این رابطه با تاکید بر اینکه بلندمرتبه سازی در شهر امری جتناب ناپذیر است، میگوید: ایمنی ساخت و ساز در این منطقه به دلیل توپوگرافی خاص و شرایط زمین اهمیت زیادی دارد و نظارت دقیق از سوی شهرداری و نظام مهندسی تضمین میکند که ساختمانها مطابق استاندارد ساخته شوند.
وی اضافه میکند: نظارت دقیق بر ساخت و ساز اهمیت بالایی دارد و این نظارت باید هم از سوی نظام مهندسی و هم شهرداری انجام شود. ناظرین شهرداری مسئول بررسی مجوزها، کنترل استحکام بنا و جلوگیری از تخلفات ساختمانی هستند، اما برای مؤثر بودن این نظارت، گزارشهای نظام مهندسی هم، باید دقیق و منظم به شهرداری ارائه شود.
وی تشکیل دفتر فنی شهرداری را در نظارت بیشتر بر ساخت و سازها موثر میداند و میافزاید: با شکلگیری دفتر فنی و نظارت تخصصی، مشکلاتی مانند تخلفات ساختمانی، فشار بر زیرساختها و کیفیت پایین ساخت و ساز کاهش مییابد و شهر میتواند به صورت کنترل شده و علمی توسعه یابد بنابراین از این طریق میتوان تخلفات را کاهش و ایمنی مردم را افزایش داد اما محدودیتها در قوانینی مانند ماده 100 و ماده 5 باعث شده برخی سازندگان برای کسب سود بیشتر، تخلفات ساختمانی انجام دهند.
گذشته از اهمیت نظارت درست و مستمر و مطالعات خاک منطقه پیش از ارائه مجوز به پیمانکاران باید این مهم را نیز در نظر گرفت که اجرای طرحهای بلندمرتبهسازی در شهر گرگان بدون برنامهریزی جامع و تعیین زون مشخص، میتواند آسیبهای جدی به بافت شهری و زندگی شهروندان وارد کند.
محمد قدس مفیدی، عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان گلستان در این رابطه میگوید: تجربه شهرهای بزرگ دنیا مانند نیویورک نشان میدهد که برجها و سازههای بلندمرتبه تنها در مناطقی با امکانات کافی، شبکه حملونقل مناسب و سرانههای خدمات عمومی مناسب قابل اجرا هستند.
وی میافزاید: اگر بلندمرتبهسازی به صورت پراکنده و بدون در نظر گرفتن سرانههای عمومی مانند فضای سبز، مسیرهای ارتباطی و خطوط خدمات شهری انجام شود، شاهد مشکلات متعددی از جمله افزایش ترافیک در ساعات پیک، فشار بر شبکه حملونقل، اشباع خدمات عمومی و ایجاد اختلال در کیفیت زندگی ساکنان در گرگان خواهیم بود.
قدس مفیدی با تاکید بر اینکه مدیریت بلندمرتبهسازی نیازمند یک رویکرد زونبندی شده است، ادامه میدهد: باید در ابتدا یک منطقه پایلوت انتخاب شود و سپس تمامی سرانهها و امکانات آن منطقه به طور کامل پیشبینی شود. برخی طرحها در گرگان بدون در نظر گرفتن این اصول ارائه شدهاند و باعث شدند که حجم جمعیتی که در محدودههای مشخص زندگی میکنند، بیش از ظرفیت زیرساختهای موجود باشد.
خشایار ضیاموسوی کارشناس ارشد مدیریت شهرسازی نیز پیش بینی پیوستهای اجتماعی را یکی از ملزومات پیوست بلندمرتبه سازی میداند و میافزاید: این موضوع باید در این فرآیند به طور جدی در دستور کار باشد چراکه عدم هماهنگی بین قومیت های مختلف در شهر گرگان و تکثر فرهنگ و گویشهای خانوارهای ساکن در این شهر موضوعی است که در فرآیند بلندمرتبه سازی باید به طور دقیق بررسی شود.
وی با بیان با تأکید بر ضرورت بررسی همه جوانب بلندمرتبه سازی ادامه میدهد: در بسیاری از کشورها به سبب مشکلات ناشی از بلندمرتبه سازی مانند خط آسمان و یا افت ارزش سکونت، بلندمرتبه سازی در حال کاهش است.
ضیاموسوی با بیان اینکه بلندمرتبه سازی موجب کاهش هزینه تمام شده واحدهای مسکونی، صرفه جویی در زمین و دسترسی به نور طبیعی و کافی برای خانوارها میشود، میافزاید: اگر سرانهها رعایت شده و کارها به صورت اصولی انجام شود، بلندمرتبه سازی پیشنهاد بدی برای شهر گرگان نیست.
سیدمحمدحسینی، مدیرکل راه و شهرسازی گلستان دراین باره میگوید: طرح جامع بلندمرتبهسازی گرگان با هدف پاسخگویی به تقاضای روزافزون مسکن، به ارتقای کیفیت زندگی شهری، بهینهسازی استفاده از زیرساختها و کاهش فشار بر اراضی کشاورزی تصویب شد.
وی با بیان اینکه مدیریت چالش مسکن در گرگان تنها با نگاه کوتاهمدت قابلحل نیست، میافزاید: رفع این چالش نیازمند اجرای سیاستهای جامع، هماهنگی بینبخشی و همراهی شهروندان است و رسالت ما در حوزه راه و شهرسازی، ایجاد تعادل میان حفظ اراضی کشاورزی، ارتقای کیفیت محیط شهری و پاسخگویی به نیازهای اساسی مردم در حوزه مسکن است؛ مسیری که با رویکرد علمی و پایدار، پیگیری خواهد شد.
گزارش: الهام رئوفیفر
انتهای پیام/
نظرات کاربران